Over Marij
Onze ontdekkingsreis blijft altijd doorgaan en het eind van ons verkennen zal zijn dat we ons bevinden waar we vertrokken en die plaats voor het eerst kennen.
~ T. Elliot ~
Ontwikkelingsweg
In het katholieke gezin waar ik opgroeide in de jaren vijftig leerde ik over de waarde van diversiteit in religie en spiritualiteit. Ik vond inspiratie en verdieping in de opleiding tot psychosynthese-therapeut eind jaren tachtig. Een aantal jaren meedenken en doen in de liturgie werkgroep van een Dominicaanse gemeenschap in Nijmegen was een belangrijke bouwsteen in mijn ontwikkeling.
De weg die ik gegaan ben is geen lineaire weg. Vaak was het drie passen vooruit en weer twee passen achteruit. Het is voor mij belangrijk dat ik me kon verbinden met en jarenlang toewijdde aan het boeddhistische pad, eerst door zen-meditatie (1983) daarna door vipassana beoefening (sinds 1998) en in 2006 de Diamond Approach/ Ridhwanschool in mijn leven kwam. Zo kan ik de rijkdom ervaren van wat Oost en West te bieden hebben. Vooral ook dat niet één pad het beste is, maar wel dat het zorg vraag om uit te zoeken wat bij je past. Een proces van toevertrouwen en weer los kunnen laten, van verandering en overgave.
Vipassana meditatie
Door het beoefenen van vipassana meditatie, ook wel inzichtmeditatie genoemd, kwam ik in aanraking met de boeddhistische psychologie. In het achtvoudige Boeddhistische pad vond ik een weg die mij handreikingen bood voor mijn leven. De praktische opvattingen over ethiek en de verfijnde methoden om hart en geest te trainen gaven mij de mogelijkheden om een wijze liefdevolle relatie ontwikkelen met de moeilijke en de mooie ervaringen in mijn leven.
Ik leerde de grondbeginselen van de vipassana meditatie en was geboeid door de radicale manier waarmee in deze meditatie en in de boeddhistische psychologie, levensproblemen benaderd worden. In de retraites die ik ging volgen merkte ik dat de beoefening nog niet altijd zo gemakkelijk was. Maar ik ervoer ook dat het mogelijk is om vrijer te worden van oude conditioneringen, lichter en vanuit diepe verbondenheid in het leven te staan.
Ik ging buiten de Nederlandse grenzen kijken en volgde retraites bij Aziatische en westerse vipassana leraren in Europa en Birma. Sinds 2008 volgde ik jaarlijks lange retraites in Amerika, in IMS, Spirit Rock en ook in Gaiahouse. Ik ervaar het als een voorrecht te kunnen leren van leraren die naast hun jarenlange meditatietraining in Azië, ook heel kundig zijn in het toegankelijk maken van de Dhamma in het westen, diversiteit onderkennen en daarnaast een brede ervaring hebben in andere Boeddhistische tradities zoals Zen-meditatie en het Tibetaanse boeddhisme.
Belangrijke leraren zijn voor mij: Joseph Goldstein, Annie Nugent, Patricia en Charles Genould, Sky Dawson, Philip Moffit en Andrea Fella, Godwin Samaradne, Visu Teoh, Frits Koster en Dingeman Boot.
Compassie en verbondenheid
Gaandeweg wordt me ook duidelijk dat de beoefening van het achtvoudige pad van de Boeddha veel meer omvat dan het beoefenen van vipassana meditatie. Metta en compassie zijn voor mij een integraal onderdeel van de beoefening. Door de beoefening van insight dialogue en inquiry ervaar ik dat Dhamma onderzoek niet beperkt is tot het meditatiekussentje, maar ook plaats kan vinden in gesprek, in contact. Maar de uiteindelijke toets van de beoefening is toch in het dagelijks leven. Het kunnen belichamen van al die mooie menselijke kwaliteiten, niet reactief zijn, vriendelijk en gelijkmoedig zijn in de voortdurend veranderlijke en oncontroleerbare ups en downs in het dagelijks leven. Dat zie ik als een levenslang groeiproces voor mezelf.
Begeleiding van mensen in veranderingsprocessen
In mijn werkende leven heb ik veel kwaliteiten kunnen ontwikkelen die belangrijk zijn in het in het individueel begeleiden van mensen en het werken met groepen. Ik werkte als docent en supervisor in het hoger onderwijs, ik trainde huisartsen in opleiding, ik was supervisor en coach voor docenten, verpleeghuisartsen in opleiding. Als psychosynthese-therapeut begeleidde ik mensen bij hun levensvragen. Ik had het voorrecht om daardoor ook veel te leren over mezelf.
In mijn opleiding tot mindfulness trainer bij het UMASS; center for Mindfulness in Medicin, Healthcare and Society in USA), in de teacher-training in interpersoonlijke mindfulness en het begeleiden van MBSR-cursussen ontwikkelde ik veel praktische handvaten hoe mindfulness geïntegreerd kan worden in het dagelijkse leven.
Als student in de Ridhwanschool volgens Almaas (sinds 2006), ontwikkel ik meer bewustzijn, o.a. door de methode van inquiry, over hoe psychologische problemen een obstakel kunnen zijn voor de spirituele ontwikkeling en hoe daarmee te werken zodat transformatie mogelijk is.
Dhamma begeleiding
Naast het begeleiden van introductiecursussen in Vipassanameditatie, meditatiedagen en dhamma-leerdagen ben ik deel van het docententeam van de twee jarige Dhamma Verdiepingscursus georganiseerd door de Stichting Inzicht Meditatie. Ik begeleid retraites in wisselende samenwerking met collega’s van het vipassana retraite-begeleiderscollectief, vipassana-meditatie.nu. In Nijmegen begeleid ik een doorgaande meditatie-studiegroep.
Persoonlijke begeleiding
Het gaan van een spirituele weg, van welke traditie dan ook, maakt dat je meer in contact komt met je diepste mogelijkheden; Boeddha Natuur, True nature, Essentie. Wie jij ten diepste bent en je relatie met het leven zal in al zijn facetten meer transparant worden. Je gaat de dingen steeds meer zien zoals ze zijn en je kunt meer in contact zijn met hoe jouw leven zich op een unieke manier ontvouwd. Maar ook dat verbondenheid en wijsheid onze grond zijn. Er is verwondering en het vraagt ook om kwetsbaar durven zijn. Oude pijnplekken kunnen opnieuw aangeraakt worden en dat vraagt mildheid vertrouwen en overgave.
De dingen zien zoals ze zijn vraagt van ons dat iedere ervaring, hoe pijnlijk of mooi dan ook, gezien, doorleefd en geïntegreerd kan worden zodat meditatie niet gaat fungeren als een spirituele bypass en je je daarmee juist onttrekt aan de directe ervaring.